Χριστός ανέστη!
Η ανάκλησή μας από την έκπτωση και η επαναφορά μας από την κατάσταση της πλήρους αποξένωσης από τον Θεό, που επήλθε λόγω της παρακοής, στην κατάσταση της οικειότητας είναι η οικονομία του Θεού και Σωτήρα μας για εμάς τους ανθρώπους. Γι’ αυτό έγινε η ενσάρκωση του Χριστού, η διδασκαλία του Κυρίου για την ευαγγελική πολιτεία, τα Πάθη, ο Σταυρός, η Ταφή, η Ανάσταση· για να μπορέσει ο άνθρωπος, που έχει προορισθεί να σωθεί, να λάβει και πάλι την αρχαία υιοθεσία. Για να φτάσει λοιπόν κανείς στην τελειότητα του βίου είναι ανάγκη να μιμείται τον Χριστό, όχι μόνο στο παράδειγμα αοργησίας, ταπεινοφροσύνης και μακροθυμίας που μας έδωσε κατά το διάστημα της επίγειας ζωής Του, αλλά ακόμα και στον θάνατό Του, όπως λέει ο μιμητής του Χριστού Παύλος: “συμμορφούμενος τῷ θανάτῳ Αὐτοῦ, εἴ πως καταντήσω εἰς τήν ἐκ νεκρῶν ἐξανάστασιν”.
Πώς όμως γινόμαστε “σύμμορφοι του θανάτου Του”; Με το να “θαφτούμε μαζί Του μέσω του βαπτίσματος”. Και ποιος είναι ο τρόπος αυτής της ταφής; Και ποια η ωφέλειά μας από τη μίμηση αυτή; Κατά πρώτο και κύριο λόγο, όπως γνωρίζετε, είναι αναγκαίο να διακοπεί η συνέχιση της προηγούμενης ζωής μας. Αυτό όμως είναι αδύνατο να γίνει, αν ο άνθρωπος δεν “γεννηθεί άνωθεν”, όπως είπε ο Κύριος, αφού όπως φανερώνει ακόμη και το όνομά της, η παλιγγενεσία είναι η αρχή μιας νέας ζωής. Και για να αρχίσει κανείς τη νέα ζωή, πρέπει να βάλει τέρμα σε αυτή που προηγήθηκε. Όπως λοιπόν στην περίπτωση των δρομέων εκείνων που φτάνουν στο τέρμα ενός γύρου, τις δύο κινήσεις τους προς αντίθετες κατευθύνσεις τις χωρίζει ένα μικρό σταμάτημα και μια παύση, έτσι και στην περίπτωση της μεταβολής του τρόπου της ζωής φάνηκε απαραίτητο ανάμεσα στις δύο ζωές να βρίσκεται ο θάνατος· ώστε αφενός μεν να αποτελεί το τέρμα των μέχρι τότε, αφετέρου δε να δίνει αρχή σε όσα θα επακολουθήσουν.
Αλλά πώς πραγματοποιούμε εμείς την κάθοδό μας στον Άδη. Όταν με το βάπτισμά μας μιμούμαστε την ταφή του Χριστού, αφού κατά κάποιο τρόπο τα σώματα των βαπτιζομένων θάβονται μέσα στο νερό. Έτσι λοιπόν το βάπτισμα σύμφωνα με τον Απόστολο σημαίνει συμβολικά την απόθεση των έργων της σάρκας, αφού λέει: “περιετμήθητε περιτομῇ ἀχειροποιήτῳ ἐν τῇ ἀπεκδύσει τοῦ σώματος τῆς σαρκός ἐν τῇ περιτομῇ τοῦ Χριστοῦ, συνταφέντες Αὐτῷ ἐν τῷ βαπτίσματι”. Το βάπτισμα λοιπόν κατά κάποιο τρόπο καθαρίζει την ψυχή από τον ρύπο που προκαλείται σε αυτήν λόγω του σαρκικού φρονήματος, σύμφωνα και με τα λόγια της Γραφής· “πλυνεῖς με καὶ ὑπέρ χιόνα λευκανθήσομαι”. Και αυτός είναι ο λόγος που εμείς δεν πλενόμαστε, όπως οι Ιουδαίοι, για κάθε μολυσμό αμαρτίας ξεχωριστά, αλλά πιστεύουμε ότι το σωτήριο βάπτισμα είναι ένα, επειδή ένας είναι ο θάνατος του Χριστού για χάρη του κόσμου και μία η Ανάστασή Του από τους νεκρούς.
– Μεγάλου Βασιλείου, Περί του Αγίου Πνεύματος, κεφάλαιο 15ο
