Ποιος δεν γνωρίζει ότι ο άνθρωπος είναι ήμερο και κοινωνικό ζώο και όχι μοναχικό ούτε άγριο; Τίποτα λοιπόν δεν είναι τόσο χαρακτηριστικό για τη φύση μας, όσο το να έχουμε κοινωνία ο ένας με τον άλλο, να χρειαζόμαστε ο ένας τον άλλο και να αγαπάμε τους ανθρώπους. Γι’ αυτά λοιπόν τα πράγματα ο ίδιος ο Κύριος μάς έδωσε από την αρχή τα σπέρματα (τις δυνατότητες) και απαιτεί στη συνέχεια τους καρπούς, λέγοντας: «σας δίνω νέα εντολή, να αγαπάτε ο ένας τον άλλον».
Κι επειδή ήθελε να μας παρακινήσει για την εκτέλεση αυτής της εντολής, δεν ζήτησε ούτε σημεία ούτε έργα θαυμαστά που να αποδεικνύουν ότι είμαστε μαθητές του (αν και μας έδωσε τη δύναμη και για αυτά με το Άγιο Πνεύμα). Αλλά τι είπε; «Απ’ αυτό θα καταλάβουν όλοι ότι είστε μαθητές μου, αν δηλαδή έχετε αγάπη ο ένας για τον άλλον». Και τις δύο μεγάλες εντολές ο Κύριος πάντα τις συνδέει μεταξύ τους, ώστε κάθε καλοσύνη που θα κάνουμε προς τον διπλανό μας να αναφέρεται προς τον Ίδιο. Γι’ αυτό λέει: «Πείνασα και μου δώσατε να φάω» και προσθέτει «αφού τα κάνατε αυτά για έναν από αυτούς τους ελάχιστους αδελφούς μου, τα κάνατε για Μένα».
Συνεπώς με την πρώτη εντολή «Αγαπήσεις τον Θεόν σου», είναι δυνατό να τηρήσεις κανείς και τη δεύτερη. Και με τη δεύτερη μπορεί να επανέλθει στην πρώτη. Και αν αγαπά κάποιος τον Κύριο, αγαπά και τον συνάνθρωπό του, γιατί λέει: «όποιος με αγαπά θα τηρήσει τις εντολές μου». «Κι αυτή είναι η δική μου εντολή: να αγαπάτε ο ένας τον άλλον, όπως σας αγάπησα εγώ». Μπορεί πάλι κανείς να αποδώσει την αγάπη στον Θεό αγαπώντας τον πλησίον, διότι ο Θεός δέχεται την ευεργεσία σαν να την κάνουμε προς τον Ίδιο.
Γι’ αυτό ο Μωυσής, ο πιστός υπηρέτης του Θεού, έδειχνε τόσο μεγάλη αγάπη προς τους αδελφούς, που προτιμούσε καλύτερα να διαγραφεί το όνομά του από το βιβλίο της ζωής, παρά να μείνει ασυγχώρητος ο λαός για την αμαρτία του. Και ο Παύλος τόλμησε να ευχηθεί να χωριστεί από τον Χριστό, σαν να ήταν καταραμένος, για χάρη των ομοεθνών του. Κι αυτό γιατί επιθυμούσε να μιμηθεί τον Κύριο και να προσφέρει τον εαυτό του αντάλλαγμα για τη σωτηρία όλων.
Την ίδια στιγμή όμως ήξερε ότι είναι αδύνατο να αποξενωθεί από τον Θεό όποιος θυσιάζεται, για να τηρήσει τη μεγαλύτερη εντολή. Και ήξερε ότι έτσι έμελλε να απολαύσει πολύ περισσότερα από αυτά που προσέφερε. Με τέτοιες πράξεις, λοιπόν, οι άγιοι πέτυχαν το μέτρο της αγάπης προς τον πλησίον.
Αγίου Βασιλείου του Μεγάλου, Όροι κατά Πλάτος